Q: คุณป้าคะ ขอถ่ายรูปไปลงเว็บไซต์หน่อยได้ไหมคะ?
A: ถ่ายตอนนี้เหรอ วันนี้สไบไม่สวยเลย (ยิ้มเขิน)
STORY
ในบรรยากาศสีเขียวของอำเภอบ้านแพ้ว หลากชุมชนเลียบริมคลองล้วนมีสีสันและวิถีชีวิตที่แตกต่าง หากภายใต้ร่มไม้งามของเรือกสวนไร่ผลไม้ที่ยังความรู้สึกเขียวชอุ่มชุ่มชื่นให้ตลอดเวลานั้น มีสีสันแห่งวิถีชีวิตหนึ่งที่คงสดใสและเข้มข้นแข่งกับ “สไบมอญ” ซึ่งปรากฏหลักฐานพาดบ่าของชาวมอญ หรือชาวไทยรามัญในทุกวันสำคัญทางศาสนาที่ “ชุมชนเจ็ดริ้ว” ตำบลเจ็ดริ้ว อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร
เจ็ดริ้วมีสภาพภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำลำคลองเชื่อมโยงถึงกันกระจายอยู่ทั่วพื้นที่กว่า 170 สาย ความสมบูรณ์ดังกล่าวสอดคล้องกับวิถีชีวิตแบบการเกษตร เพาะปลูก ทำเรือกสวนไร่นา และการสร้างบ้านเรือนตามแนวคลองเจ็ดริ้วและคลองพาดหมอน (ข้อมูลจากเว็บไซต์ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร) ศูนย์รวมหลักฐานและประจักษ์พยานอันเข้มข้นของวิถีแบบชาวมอญจึงอยู่ที่โรงเรียนและวัด
“โรงเรียนวัดเจ็ดริ้ว” นั้น ส่งเสริมการอนุรักษ์ประเพณี วัฒนธรรม และอัตลักษณ์ของชาวมอญ โดยจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นของชาวมอญเจ็ดริ้วขนาดย่อมไว้ในโรงเรียน ภายในพิพิธภัณฑ์ประกอบด้วยข้อมูล ภาพถ่ายและเครื่องมือเครื่องใช้เล็ก ๆ น้อย ๆ ของชาวมอญ นอกจากนั้นยังมีการสอน และเป็นศูนย์กลางการส่งต่อภูมิปัญญาการปักสไบมอญ คุณภาพและความสวยงามนั้นเป็นที่ยอมรับและรู้จักกันดี และแน่นอนว่าสีสันแห่งวิถีชีวิตของที่นี่ยังคงสดใส ใช่เพียงถูกบันทึกและเก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์ ฉะนั้นแล้วในวันสำคัญของศาสนาเราจะได้พบชาวไทยรามัญ หรือชาวมอญ หยิบสไบมอญมาใส่ และทำบุญไหว้พระในแบบของชาวมอญที่วัดเจ็ดริ้ว
สไบมอญนั้นสวยงามแปลกตา แม้ว่าคุณยายคุณย่าจะบอกว่าสไบที่เขาหยิบมาใส่นั้นไม่ใช่สไบมอญที่สวยที่สุดที่มี แต่สำหรับผู้ที่ชื่นชมและดื่มด่ำกับอัตลักษณ์ที่ยังมีชีวิตแล้ว ความงามของสไบมอญนั้นอยู่ที่ลมหายใจนั่นเอง
KEY
ชุมชนที่เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของชาวไทยรามัญ หรือชาวมอญ ซึ่งมีวิถีชีวิต เอกลักษณ์ และอัตลักษณ์เฉพาะตัว โดยเฉพาะสไบมอญ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาส่งต่อจากรุ่นต่อรุ่น และยังคงพัฒนาเป็นจุดขายถึงในปัจจุบัน